همه چیز درباره عمل فتق کشاله ران: دلایل، روش‌های جراحی و مراقبت‌های بعد از عمل

فتق کشاله ران (Inguinal Hernia) یکی از شایع‌ترین انواع فتق در میان بزرگسالان به‌ویژه مردان است که نیاز به جراحی دارد. این بیماری زمانی رخ می‌دهد که بخشی از روده یا بافت چربی از طریق یک ناحیه ضعیف در دیواره شکم، به سمت کشاله ران فشار وارد کند و بیرون بزند. گرچه فتق کشاله ران همیشه خطرناک نیست، اما در بیشتر موارد نیاز به عمل جراحی دارد تا از عوارض بعدی مانند گیر افتادن روده یا انسداد جلوگیری شود.

در این مقاله به صورت جامع، علمی و در عین حال قابل فهم، درباره‌ی علل، علائم، روش‌های جراحی و مراقبت‌های بعد از عمل فتق کشاله ران صحبت خواهیم کرد.

فتق کشاله ران چیست؟

فتق کشاله ران نوعی بیرون‌زدگی غیرطبیعی از اعضای داخلی شکم است که معمولاً در ناحیه کانال اینگوینال (محل عبور طناب اسپرماتیک در مردان و رباط گرد رحم در زنان) رخ می‌دهد. این بیرون‌زدگی می‌تواند دردناک باشد و در فعالیت‌های روزمره اختلال ایجاد کند.

1. فتق مستقیم: معمولاً در افراد مسن‌تر به دلیل ضعیف شدن تدریجی دیواره شکم ایجاد می‌شود.

2. فتق غیرمستقیم: اغلب مادرزادی است و در نوزادان یا افراد جوان‌تر دیده می‌شود.

علائم فتق کشاله ران

علائم فتق کشاله ران ممکن است در ابتدا خفیف باشند، اما به مرور زمان شدت پیدا می‌کنند. از مهم‌ترین نشانه‌های آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• برآمدگی یا توده در کشاله ران که هنگام ایستادن یا سرفه بیشتر نمایان می‌شود.

• درد یا احساس سنگینی در کشاله ران

• سوزش یا ناراحتی هنگام فعالیت بدنی

• دردی که به بیضه‌ها کشیده می‌شود

• در موارد شدید: تهوع، استفراغ، تب و قرمزی ناحیه فتق (نشانه‌های گیر افتادگی یا انسداد فتق)

علل ایجاد فتق کشاله ران

فتق کشاله ران می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. مهم‌ترین عوامل خطر عبارتند از:

• نقص مادرزادی در دیواره شکم

• بلند کردن اجسام سنگین

• فشار مداوم در شکم به دلیل یبوست مزمن یا سرفه مزمن

• چاقی یا اضافه وزن

• افزایش سن و کاهش قدرت عضلانی

• سابقه خانوادگی فتق

آیا فتق کشاله ران خطرناک است؟

در بسیاری از موارد، فتق کشاله ران در مراحل اولیه فقط دردناک است و خطر جدی ایجاد نمی‌کند. اما در صورت بی‌توجهی و درمان‌نکردن، ممکن است روده یا بافت چربی در محل فتق گیر کند و منجر به انسداد روده یا نکروز بافتی شود؛ وضعیتی که فوراً نیاز به عمل جراحی اورژانسی دارد.

بیشتر بخوانید : متخصص جراح عمومی اصفهان

درمان فتق کشاله ران: چرا جراحی بهترین راه است؟

در حال حاضر، تنها روش درمانی مؤثر برای فتق کشاله ران، جراحی است. روش‌های غیردارویی مثل بستن فتق‌بند یا تغییر سبک زندگی، تنها به‌طور موقت علائم را کاهش می‌دهند و بیماری را درمان نمی‌کنند.

روش‌های جراحی فتق کشاله ران

دو روش اصلی برای ترمیم فتق کشاله ران وجود دارد:

1. جراحی باز (Open Hernia Repair)

در این روش، جراح یک برش در ناحیه کشاله ران ایجاد می‌کند، فتق را به جای خود برمی‌گرداند و ناحیه ضعیف‌شده را با بخیه یا مش (توری مخصوص) تقویت می‌کند. این روش مناسب بیماران مسن یا موارد پیچیده‌تر فتق است.

مزایا:

• تکنیک شناخته‌شده و قابل اطمینان

• مناسب برای فتق‌های بزرگ یا پیچیده

معایب:

• زمان بهبودی بیشتر نسبت به روش لاپاراسکوپی

• جای زخم مشخص

2. جراحی لاپاراسکوپی (Laparoscopic Hernia Repair)

در این روش کم‌تهاجمی، جراح چند برش کوچک در شکم ایجاد کرده و با کمک دوربین و ابزار مخصوص، فتق را ترمیم می‌کند. از مش نیز برای تقویت ناحیه فتق استفاده می‌شود.

مزایا:

• درد کمتر پس از عمل

• بازگشت سریع‌تر به فعالیت‌های روزمره

• جای زخم کوچک‌تر

معایب:

• نیاز به بیهوشی عمومی

• هزینه بالاتر

• مهارت بالا و تجهیزات خاص

دوران نقاهت پس از عمل فتق کشاله ران

مدت زمان بهبودی بسته به روش جراحی و شرایط بیمار متفاوت است. با این حال، نکات زیر برای تسریع روند بهبودی بسیار مهم هستند:

در روزهای اول بعد از عمل، استراحت مطلق لازم است. از انجام حرکات سنگین و بلند کردن اجسام اجتناب کنید.

رژیم غذایی نرم و پرفیبر مصرف کنید تا از یبوست جلوگیری شود. مصرف آب کافی نیز ضروری است.

استفاده از داروهای تجویزشده توسط پزشک برای کنترل درد ضروری است. از مصرف خودسرانه دارو اجتناب کنید.

آشنایی بیشتر با جراحی لاپاراسکوپی اصفهان

زخم جراحی را تمیز و خشک نگه دارید. در صورت مشاهده قرمزی، تورم یا ترشح غیرعادی، فوراً به پزشک اطلاع دهید.

حدود یک تا دو هفته بعد از عمل، پیاده‌روی سبک شروع می‌شود. از ورزش‌های سنگین حداقل تا ۶ هفته اجتناب کنید.

عوارض احتمالی عمل فتق کشاله ران

جراحی فتق کشاله ران معمولاً ایمن است، اما مانند هر عمل جراحی دیگر ممکن است عوارضی داشته باشد:

• عفونت زخم

• بازگشت فتق (به‌ندرت)

• آسیب به عصب یا بیضه‌ها در مردان

• خونریزی یا هماتوم

• عوارض بیهوشی

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت مشاهده علائم زیر پس از عمل، مراجعه فوری به پزشک الزامی است:

• تب بالا

• ترشح چرکی از زخم

• درد شدید و ناگهانی

• تورم یا تغییر رنگ بیضه‌ها

• اختلال در دفع یا ادرار

فتق کشاله ران در کودکان

فتق کشاله ران در نوزادان و کودکان بیشتر از نوع غیرمستقیم است و معمولاً مادرزادی می‌باشد. درمان آن نیز نیاز به جراحی دارد، اما به دلیل پوست و بافت ظریف کودک، روش جراحی کمی متفاوت است. اگر فتق در نوزاد به صورت متورم و دردناک ظاهر شود، به احتمال زیاد گیر افتاده و باید سریعاً جراحی انجام شود.

فتق کشاله ران بیماری‌ای شایع اما قابل درمان است. بی‌توجهی به علائم آن می‌تواند عوارض جدی و حتی تهدیدکننده ایجاد کند. بهترین و مؤثرترین راه درمان، جراحی ترمیم فتق است. بسته به شرایط بیمار و تشخیص پزشک، یکی از روش‌های جراحی باز یا لاپاراسکوپی انتخاب می‌شود. با رعایت دقیق نکات مراقبتی بعد از عمل، بیمار می‌تواند در کوتاه‌ترین زمان ممکن به زندگی عادی خود بازگردد.

🥇 آشنایی بیشتر با دکتر قیومی متخصص جراح عمومی

⛔ ما را در اینستاگرام همراهی کنید